SALAMANDRA

SALAMANDRA

stellioni similis, aut species eius, Hebr. letaa, si Syro Interpreti credimus, et qui hunc seqnuntur Pagnino, Ariae, Iunio, Castalioni. Sed Bochartus hôc nomine significari lacertae eam speciem, quam Arabes wachra vel wachara vocant, docte probat. Colore variô est; cuius venenum quam sit potens, deceant haec Plinii l. 29. c. 4. Inter omna venenata salamandrae scelus maximum est. Cetera enim singulos feriunt; nec plures pariter interimunt. Salamandra populos necare improvidos potest. Nam si arbori irrepsit, omnia poma inficit venenô, et eos, qui ederint, necat: frigidâ vi nihil ab aconito distans. Quinimo si contacto ab ea ligno vel pede crusta panis incoquatur, idem veneficium est, vel si in puteum cadat. Quippe, cum saliva eius, quacumque parte corporis, vel in pede imo respersa, omnis in toto corpore defluat pilus. Et l. 10. c. 67. Eiusdem sanie, quae lactea ore vomitur, quâcumque parte corporis humani contactâ, toti deflunnt pili: idque, quod contactum est, colorem in vitiliginem mutat. Unde Aelianus de sue, quae salamandram ederit l. 9. c. 28. Τούς γε μὲν αὐτῆς γευσαμένους ἀποκτείνει. Illos, qui carnibus eius vescuntur, interimit. Et Theophrastus, Aquas, quibus admixta fuerit, exitiales reddit, praesertim mortua. Et Gesnerus p. 89. Galli quidam olim mihi narrârunt, vulgo apud eos ferri, si Blanda (quomodo salamandram Narbonenses vocant) in acervo tritici reperiatur, totum infici, adeo ut vel gallinae vescentes inde pereant. Et infra, Hanc lacertam in quibusdam Galliae locis anressadam vocant, cuius morvum adeo exitialem esse putant, ut nulla vitae spes relinquatur. Itaque vulgo hae metra celebrant,

Si mordut'a une arressade

Pren ton linceul, et ta flessade,

Si momorderit te salamandra,

Accipe linteum tuum et tuum lodicem;

i. e. in lecto decumbito, tamquam moriturus. Et Rhaeti a Salamandra morsum aiuntot Medicis opus habere, quot maculis ea distinguitur etc. Vide Bochartum Hieroz. Parte prior. l. 4. c. 1. ubi Hebraeam vocem Chabarber, de hac lacertae specie exponit, a maculis sic dictâ. Hinc Ieremiae c. 13. v. 23. chabarburoth sunt pardorum maculae. Ita maal Germanice dici coniectat Gesnerus a maculis seu punctis eius; Maal enim maculam et maalen, pingere Germani dicunt. In igne porro vivere eoque ali Salamandram vulgo creditum. Imo ex igne generari, negantur more suô Iudaei. ita enim Glossator Hebraeus ad Levitic. c. 11. v. 29. Cum accenditur igni in uno loco per septem annos, creatur ex medio eius similitudo muris, quam vocant salamandram. Addit alius, ignem debere esse accensum, e lignis myrteis, per manu m hariolorum. Hinc Porta caeli fol. 22. Ex igne gener atur animal salmandra nomine, quod solô igne alitur: Quin ignis est mater ia eius et fit in fornacibus vitri, quae arserunt per septem annos. Similis farinae est, quod legitur in tract. Sanhedrin c. de 4. suppliciis criminalibus, Ezechiae Regis Iudae patrem Achazum voluisse, ut in ignem coniceretur, sed cum mater filii corpus unxisset salamandrâ, eum ex mediis ignibus evasisse incolumem etc. Verum nugas has recitâsse, refutâsse est. Quod vero in igne vivere hoc animalculum hactenus famâ vulgatum est, eatenus quidem admittitur, quod aliquandiu in igne mancat illaesum, quandiu nem pe sanies, ei super est, quam vim ignis sentiens ore evomit: cum vero illa exhausta est, non minus et ipsum igne consumitur, ut oculis suis Romae se vidisse testatur Sponius Itiner. Graeciae. Ad phonenicis avis fabulam, quid Salamandra contulerit diximus supra ubi de ea.